Retrospectief

Verrassend, maar in feite bent U weer terug bij het voorwoord. Echter naar ik hoop met een andere kijk en beleving, waardoor dit voorwoord met eenzelfde tekst volledig nieuw is. Beleef de afbeeldingen en muziek opnieuw, vergeet de tekst.

Verguisd en geprezen. Het feit alleen al dat men zich zoveel moeite getroostte om lappen tekst te schrijven over Willem Hofhuizen en hierin uit te weiden over hoe hij verschillende stijlen uit het verleden toepaste, of veelvuldig "bloot" in zijn schilderijen verwerkte, geeft aan dat men zich op zijn minst niet comfortabel voelde met dergelijke uitspraken. Hij werd een maniërist genoemd. De criticus dacht blijkbaar dat het ging om het toepassen van een maniertje. Koddig feitelijk, zoals Willem Hofhuizen de critici op het verkeerde been had gezet.

Een korte uitleg. Maniërisme is een late stroming (1550-1580) van de renaissance, waarbij men de vormen van mens en dier ging uitrekken om de dynamiek binnen de afbeelding te vergroten. Deze langgerekte vormen werden dan ook nog eens letterlijk uit evenwicht gebracht om genoemd effect te verhogen. Zelfs Michelangelo werd hierom wel eens een maniërist genoemd. Hij creëerde bijvoorbeeld beelden waarbij een paard of mens nog net niet hun evenwicht verloren. Boeiend omdat in die tijd alle kunst voornaamheid moest uitstralen en ten dienste van de kerk moest staan.

Kijkt men naar de werken van Hofhuizen, dan is het eerste wat opvalt dat zijn schilderijen statisch zijn. Zo simpel eigenlijk. De figuren zijn weliswaar langgerekt, maar alleen met de functie, de gratie te verhogen. Noem het voor mijn part gotiek, maar geen maniërisme.

Geprezen. Willem Hofhuizen werd gezien als een ware meester in het toepassen van kleuren. Een Mozartiaans wonderspel van kleuren en wat al niet. Maar ook geprezen om zijn flinterdunne penseelstreek en het laten sublimeren van het klassicisme en de tijd van toen.

Inmiddels zijn wij in de tijd voortgeschreden en met dit interactieve webdocument dat voor U ligt heb ik geprobeerd uitleg te geven over zijn stijl, zijn emotie en zijn ontwikkeling. De tijd zal uitwijzen of het monumentaal werk is en of het een belangrijke plaats zal innemen in de (kunst)geschiedenis. In ieder geval hoop ik, dat dit webdocument ertoe zal bijdragen dat zijn werk de plaats krijgt die het verdient en men meer te weten komt van de mens achter de kunstenaar.

Uiteindelijk zijn de schilderijen van Willem Hofhuizen een weerspiegeling van zijn belevingswereld, waar de mens (de vrouw) de belangrijkste rol in speelt. Op veel van zijn schilderijen kijkt hij over de schouders van anderen mee met een tevreden blik. Het is zijn wereld die hij in beeld brengt op een typisch eigen manier waarin de transparantie van materialen een grote rol speelt. Het moest gewoon mooi zijn.

 

Maastricht, Mei 2007
Domien Hofhuizen